امکان غربالگری و تولید آنزیم آسپارژیناز با استفاده از سویه های تایپ مخمری

دکتر شقایق نصر عضو هیات علمی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در خصوص این خبر به روابط عمومی مرکز گفت: آنزیم آسپارژیناز آنزیمی است که آسپاراژین را به آسپاراتیک و آمونیوم کاتالیز می کند و از آنجا که این آنزیم در درمان سرطان لنفوبلاستیک لوکمیای حاد کاربرد دارد، در بیوتکنولوژی سفید بسیار مورد توجه قرار گرفته است. سلولهای سالم می توانند با فعالیت آنزیم آسپاراژین سنتتاز آسپاراژین بسازند در حالیکه سلولهای بدخیم توانایی ساخت آسپاراژین را ندارند و باید میزان مورد نیاز را از منابع خارجی تامین نمایند. در نتیجه بکارگیری آنزیم در روند درمان می تواند از طریق مصرف آسپاراژین به مهار رشد سلولهای تومری منجر شود.

نصر با بیان اینکه بانک میکروارگانیسم های مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران مجموعه ای از سویه های قارچی  را در اختیار دارد  که طی سالها فعالیت پژوهشگران  این مرکز از بخشهای مختلف کشور جداسازی شدند، افزود: در این پژوهش این تاکسونهای جدید از لحاظ قابلیت تولید آنزیم آسپارژیناز بررسی شدند. سه اندیکاتور رنگی مختلف شامل فنل رد، برمو تیمول بلو، کروزل رد از نظر کارایی عملکرد در غربالگری اولیه با یکدیگر مقایسه شدند. روش تولید آنزیم نیز مورد بررسی قرار گرفت و برای تعیین میزان دقیق تولید آنزیم از روش اسپکتوفتومتری با استفاده از معرف نسلر استفاده شد. در نهایت تولید آنزیم توسط سویه برتر در شرایط آزمایشگاهی بهینه سازی شد.

عضو هیات علمی مرکز  خاطر نشان کرد:از مجموع سویه های قارچی تایپ مورد بررسی 5 سویه دارای قابلیت تولید آنزیم آسپارژیناز بودند. اندیکاتور های فنل رد و برمو تیمول بلو در غربالگری اولیه هاله واضح تری ایجاد کردند. در میان سویه های مورد بررسی، مخمر Fereydounia khargensis با شماره دسترسی IBRC-M 30116^T بیشترین میزان تولید آنزیم را نشان داد. میزان بهینه تولید آنزیم 3/61 واحد بر میلی لیتر گزارش شد که از طریق کشت غوطه ور  در دمای 30 درجه سانتی گراد با استفاده از گلیسرول به عنوان منبع کربن و آمونیوم کلرید به عنوان منبع نیتروژن مناسب تولید گردید.

وی در ادامه افزود:  این پژوهش نشان داد که بجز باکتریها، مخمرها هم می توانند به عنوان سویه مولد در تولید آنزیم آسپارژیناز مورد استفاده قرار گیرند.

 شایان ذکر است: نتایج این پژوهش در مجله Iranian Journal of Science and Technology Transactions A: Science به چاپ رسید.