تامین امنیت غذایی با شناسایی ارقام گیاهی مقاوم به کم‌ آبی

دکتر رضا آذربایجانی، سرپرست معاونت ‌علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با تاکید بر اینکه ذخایر ژنتیکی جزو منابع استراتژیک هر کشوری محسوب می شود به سیناپرس گفت: تغییر اقلیم و بحران خشکسالی از بزرگترین چالش های پیش روی کشور طی دو الی سه دهه آینده است از اینرو می توانیم با حفظ و شناسایی ذخایر ژنتیکی، چاره ای برای رفع این چالش ها بیندیشیم.

وی افزود: اکنون مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران برای رفع این مشکل، برنامه های راهبردی را پیاده سازی کرده است. شناسایی و حفظ و نگهداری ارقام گیاهی و جانوری بومی مقاوم به خشکی، کم‌ آبی و گرما از جمله این برنامه هاست. همچنین پژوهشگران این مرکز توانسته اند به منظور تامین امنیت غذایی و رفع بحران مواد غذایی سال های آتی، منابع ژنتیکی دام‌ های در حال انقراض و منقرض شده مانند گاو گلپایگانی و سیستانی را جدا سازی، ذخیره و احیا کنند.

وی به برنامه های این مرکز برای تحقق شعار" تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین" اشاره کرد و در این خصوص به سیناپرس گفت: مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران طی چند سال گذشته در بحث تولید دانش بنیان فعالیت هایی در قالب طرح های علمی و فناورانه انجام داده است. در حال حاضر پیرامون بحث تامین امنیت غذایی نیز توانسته ایم با ایجاد زیرساخت های بسیار مجهز و در یک پروتکل و مسیر کاملا علمی بذور هیبرید سبزی و صیفی را در ارقام مختلف مانند گوجه، خیار، کاهو و فلفل تولید کنیم.

وی اظهارداشت: کشور تقریبا وابستگی صد در صدی به این بذور دارد و هنوز تولیدکنندگان داخلی نتوانسته اند این وابستگی را برطرف کنند. خوشبختانه ما در سال " تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین" محصولات آماده ای تولیدی داریم و در حال رایزنی برای دانش بنیان شدن آنها هستیم.

آذربایجانی تاکید کرد: همچنین در بحث میکروارگانیسم های بومی که فراسودمند هستند و برای محصولات پروبیوتیک استفاده می شوند نیز طی دو الی سه سال گذشته، منابع بومی را جدا کرده و زیرساخت های تولید آنها را نیز فراهم کرده ایم که امسال می تواند به بهره برداری برسند. این مرکز در پروژه های متعدد دیگری نیز به تناسب نیاز جامعه ورود پیدا کرده و امکان سرمایه گذاری نیز دارد.

راه اندازی دو شرکت دانش بنیان در حوزه ذخایر ژنتیکی

سرپرست معاونت علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به سیناپرس گفت: مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به لحاظ تنوع موضوعی در حوزه گیاهی، جانوری، میکروارگانیسم ها و ژنتیکی دارد اکنون جزو یکی از زیرساخت های استراتژیکی برای تولید محصولات دانش بنیان به حساب می آید؛ این مرکز توانسته اقداماتی در این زمینه انجام دهد و برای برخی مباحث دیگر نیز فراخوان دهد و دست همکاری برای سرمایه گذاری تولید محصولات دانش بنیان از منابع زیستی بومی بفشارد.

وی یادآورشد: امسال برای تحقق شعار تولید محصولات دانش بنیان در حال راه اندازی شرکت های مستقیم و زایشی هستیم. علاوه بر آن با شرکت های دانش بنیان اقماری نیز همکاری داریم. در حال حاضر با سه شرکت تفاهم نامه همکاری امضا کرده ایم و در حال ثبت دو شرکت دانش بنیان نیز هستیم. قطعا با راه اندازی این شرکت های دانش بنیان برای تحصیل کنندگان دانشگاهی و سایر اقشار مرتبط با تولید بذور و مکمل های پروبیوتیکی اشتغال زایی مناسبی ایجاد خواهد شد.

وی عنوان کرد: سال گذشته به دلیل اینکه محصولات این مرکز به مرحله نهایی نرسیده بود، نتوانستیم به بحث صادرات محصولات ورود پیدا کنیم اما در بحث صادرات یا همکاری دانش فنی با کشورهایی مانند ترکیه و روسیه آغاز به همکاری و رایزنی داشته ایم.

رفع نقاط ضعف کشور با تولید محصولات دانش بنیان

آذربایجانی با اشاره به نقش تحریم ها در بحث امنیت غذایی کشور اظهارداشت: اکنون در بعد کلان، جامعه پیرامون امنیت غذایی با چالش هایی مواجه است و این مساله را نمی توان به هیچ عنوان کتمان کرد. قسمتی از این چالش به برنامه های مدیریتی ارتباط دارد که مسوولان ذی ربط باید پاسخگوی آن باشند و هرچه سریعتر مشکلاتی که اکنون برای مردم در بحث تامین قوت غالب، نان و برنج پیش آمده را مرتفع کنند.

وی خاطرنشان کرد: اگر تحریم ها به این شدت نبود یا کلا نداشتیم، طبیعتا روابط اقتصادی کشورمان آزاد بود و باعث می شد تا مسائل را راحت تر حل کنیم. در واقع این مساله به دیدگاه سیاست کلان کشور ارتباط دارد که موضوع دانش بنیان در یک حالت جدا و در حالت دیگر پیوسته است. در حالت پیوسته بدین صورت است که اگر ما تحریم باشیم باید کار بیشتری انجام دهیم تا نقاط ضعف مان را با تولید دانش بنیان ها برطرف کنیم اما طبیعتا در حل مسائل روزمره باید دستگاه های اجرایی و ذی ربط پاسخگو باشند.

سرپرست معاونت علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به سیناپرس گفت: اکنون این مرکز با سه راهبرد " امنیت سلامت"، "امنیت غذایی" و" امنیت اقتصادی" در حوزه بذور هیبرید، مکمل های پروبیوتیک و میکروارگانسیم های فراسودمند و دام های بومی سرمایه گذاری کرده و کار سنگینی انجام داده است. اگر دولتمردان می خواهند که شعار امسال را جامعه عمل بپوشانند باید حمایت تشویقی شان را به سمت تولید و سرمایه گذاری سوق دهند. صرفا تشویق و احسنت گفتن کاری از پیش نمی برد.

وی عنوان کرد: مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران از جمله مراکزی است که طی 3 الی 4 سال اخیر، سرمایه گذاری پیرامون این مساله انجام داده و به نتیجه نیز رسیده است. اگر کشور قصد دارد از این دستاورد بهره مند شود، طبیعتا باید از سرمایه هایی که به صورت پراکنده این سوی و آن سو وجود دارد، استفاده کند.

آذربایجانی در پایان به سیناپرس گفت: اگر مسوولان به دنبال تحقق شعار امسال هستند باید تولید دانش بنیان را جهت دهی کنند و متوجه چنین محصولات استراتژیکی باشند. اکنون مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به طور ویژه به مسوولان، دولتمردان، نمایندگان مجلس و سایر دستگاه های اجرایی، دولتی و غیر دولتی و همچنین سرمایه گذاران بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در تولید محصولات دانش بنیان فراخوان می دهد تا بتوانیم با کمک این دستاوردها در راستای تحقق شعار سال گام برداریم.