برگزاری نشست مشترک روسای جهاددانشگاهی و سازمان حفاظت محیط‌زیست/ امضای توافق‌نامه راه‌اندازی بانک سلولی گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران جهاددانشگاهی، سه‌شنبه 15 فروردین‌ماه، هم‌زمان با روز «ذخایر ژنتیکی و زیستی» نشست مشترک دکتر حسن مسلمی نائینی رییس جهاددانشگاهی و دکتر علی سلاجقه معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران برگزار و توافق‌نامه راه‌اندازی بانک سلولی  گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران به امضای این دو مجموعه رسید.

با هماهنگی جهاددانشگاهی و دولت می‌توان اقدامات بزرگی انجام داد
دکتر حسن مسلمی نائینی در این مراسم بابیان این‌که جهاددانشگاهی مولود انقلاب اسلامی است، گفت: هدف این نهاد از ابتدای فعالیت این بود که بیشتر، کارهای روی زمین‌مانده در کشور را انجام دهد و به دنبال رقابت و انحصار نبوده است.
رییس جهاددانشگاهی ادامه داد: این نهاد هر زمان به فناوری یا دستاوردی هم‌دست یافته، بدون هیچ‌گونه انحصاری نتایج آن را منتشر کرده است.
وی در ادامه با تبریک روز «ذخایر ژنتیکی و زیستی» عنوان کرد: مقام معظم رهبری با هوشمندی در سال ۱۳۸۶ در این روز دستور تأسیس مراکز ملی ذخایر ژنتیکی را مطرح فرمودند و در سال ۸۸ این مرکز در جهاددانشگاهی راه‌اندازی شد.
دکتر مسلمی نائینی بابیان اینکه این مرکز ملی و مرجع به‌منظور حفظ و به‌کارگیری ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور و حمایت از فعالیت‌های صورت گرفته شروع به کارکرد ادامه داد: جهاددانشگاهی اولین سازمانی بود که در زمینه سلول‌های بنیادی و ژن‌درمانی فعالیت کرده و کارهای بزرگی را در حوزه درمان ناباروری، ژن‌درمانی، ذخیره خون‌بند ناف و درمان بیماری‌های صعب‌العلاج انجام داده است.
رییس جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه این کارها درزمانی آغاز شد که کسی باور نمی‌کرد جوان‌ها بتوانند این اقدامات را انجام دهند افزود: فعالیت زنده‌یاد دکتر کاظمی آشتیانی نمونه این اقدامات بزرگ است که به دست جوانان این کشور انجام‌شده است.
وی با تأکید بر اینکه با هماهنگی جهاددانشگاهی و دولت، می‌توان اقدامات بزرگی انجام داد گفت: این آمادگی وجود دارد که کلیه توان و پتانسیل این نهاد در اختیار دولت و ملت قرار گیرد.

ظرفیت‌های همکاری بسیاری بین سازمان حفاظت محیط‌زیست و جهاددانشگاهی وجود دارد

دکتر علی سلاجقه نیز در این مراسم بابیان اینکه جهاددانشگاهی مجموعه‌ای برخاسته از متن و بتن انقلاب اسلامی است افزود: جوانانی که روزی این نهاد را پایه‌گذاری کردند، امروز افراد بزرگی شده‌اند و چراغ هدایتی برای جوامع علمی کشور هستند.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اهمیت حفاظت از محیط‌زیست تأکید کرد: موضوع ژن و سلولی و ملوکولی در این حوزه اهمیت بسیاری دارد که تاکنون در کشور مغفول مانده است.
معاون رییس جمهور با اشاره به اینکه 26 گونه جانوری در معرض خطر انقراض در کشور داریم ادامه داد: امیدوارم این توافق‌نامه و توسعه همکاری این دو مجموعه منجر به دستاوردی شود که مردم نتیجه آن را مشاهده و لمس کنند.
وی با بیان اینکه حفاظت از محیط‌زیست به امنیت حیاتی کشور برمی‌گردد و این موضوع اهمیت بسیاری دارد عنوان کرد: موضوع این توافق‌نامه در زمینه راه‌اندازی بانک سلولی گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران را این هفته در جلسه هیات دولت مطرح می‌کنم و امیدوارم بتوانیم در سالی که رهبر انقلاب به امیدآفرینی تأکید نموده‌اند این توافق‌نامه فتح باب خوبی در این مسیر باشد.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در پایان سخنانش تأکید کرد: ظرفیت‌های همکاری بسیاری بین سازمان حفاظت محیط‌زیست و جهاددانشگاهی وجود دارد و این انتظار راداریم که همانند دستاوردهایی که  این نهاد دررویان و بحث سلول درمانی داشته‌ایم را در عرصه محیط‌زیست شاهد باشیم.

بانک 54 هزار نمونه زیستی در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران
در این مراسم دکتر رضا آذربایجانی سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به ارائه گزارشی از فعالیت‌های این مرکز پرداخت و گفت: این مرکز دارای چهار بانک زیستی (میکروارگانیسمها، سلول‌های انسانی و جانوری، گیاهی و مولکولی) با بیش از 33 کلکسیون و حدود 54 هزار نمونه زیستی در چهار حوزه ذکرشده است که در 16 فرمت نگهداری می‌شود.

وی با بیان اینکه 560 نمونه بانک جانوری داریم گفت: امیدواریم با امضای این توافق‌نامه در قالب شبکه جهاددانشگاهی و سازمان حفاظت محیط‌زیست در سراسر کشور بتوانیم با راه‌اندازی بانک سلولی گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران در زمان طلایی نمونه‌برداری داشته باشیم.
سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در مورد ایجاد بانک سلولی گونه‌های جانوری در معرض انقراض گفت: این منابع سلولی و این ذخیره‌سازی‌ها می‌تواند در آینده ساختار اصلی و پشتیبان پروژه‌های احیا را ایجاد کند.

وی با اشاره به این‌که فعالیت‌های این مرکز و ارائه نمونه‌ها توانسته در ۵-۶ سال گذشته نزدیک به دو میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برای کشور داشته باشد، گفت: ما در این مرکز توانستیم نیاز بخشی از جامعه تحقیقاتی را به نمونه‌های زیستی و ژنتیکی اصیل و شناسنامه‌دار، برآورده کنیم.

دکتر آذربایجانی با بیان این‌که دستاوردهای مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و همکاری‌های متنوع با سازمان حفاظت محیط زیست در طی سه سال تدوین آیین‌نامه حفاظت و بهره‌برداری منابع ژنتیکی، سبب آغاز یک همکاری راهبردی برای حفظ نمونه‌های گونه‌های جانوری در معرض انقراض شد، گفت:  این همکاری راهبردی در حوزه جانوران و گونه‌های جانوری در معرض انقراض از تابستان سال گذشته شکل گرفت.

وی خاطر نشان کرد، در این مرکز اقداماتی همچون ارائه رده‌های سلول‌های استاندارد در حوزه امنیت سلامت، ذخیره نمونه‌های ژنتیکی دام‌های اهلی  از جمله شتر دوکوهانه، گاو سیستانی، اسب ترکمن، اسب کاسپین، اسبچه خزری، بز مرخز و  گاو گلپایگانی، ارائه سلول‌های صنعتی برای استفاده در پژوهش و صنعت، تدوین و ارائه دستورالعمل‌های مختلف مانند آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت و بهره‌برداری منابع ژنتیکی و حمایت از انجام تحقیقات پایه و کاربردی، انجام می‌شود.

تقدیر از فعالیت‌های مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران
همچنین دکتر محمد مدادی مدیر کل دفتر موزه ملی، تاریخ طبیعی  و ذخایر ژنتیکی    سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این مراسم با بیان اینکه موضوع حفاظت ژنتیکی در دنیا خیلی جدی نگرفته شده است گفت: 8 تا 9 درصد گونه‌های جانوری ایران در معرض  انقراض هستند که ذخیره ژنتیکی این گونه‌ها اهمیت بسیاری دارد.
وی با تقدیر از فعالیت‌های مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: راه‌اندازی بانک سلولی گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران باید به یک پروژه مهم ملی تبدیل شود و از طریق الزامات قانونی با جابجایی مدیران به فراموشی سپرده نشود.
امضای توافق‌نامه راه‌اندازی بانک سلولی  گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران
راه‌اندازی بانک سلولی  گونه‌های جانوری در معرض تهدید ایران در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران؛ همکاری در زمینه شناسایی، حفاظت و احیای منابع ژنتیکی جانوری در معرض خطر انقراض ایران؛ بهره‌مند شدن از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های  متقابل از قبیل: منابع انسانی،  امکانات آزمایشگاهی، کارگاهی، کتابخانه‌ای، بانک‌های اطلاعاتی، نمونه‌های زیستی و فضای فیزیکی؛ ایجاد شبکه ملی پاسخ سریع نمونه‌برداری از منابع ژنتیکی حیات‌وحش در معرض خطر انقراض در واحدهای سازمان جهاددانشگاهی در سراسر کشور در هماهنگی با ادارات کل سازمان و تدوین دستورالعمل‌ها ، ضوابط و استانداردهای موردنظر جهت نمونه‌برداری سریع و استاندارد ازجمله اهداف و اقدامات مشترک این توافق‌نامه است.
گفتنی است توافق‌نامه فوق  به امضای دکتر یعقوب فتح‌اللهی معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی  و  دکتر حسن اکبری معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست رسید.