تولید بیش از ۵۰ رده سلولی فیبروبلاستی از گونه‌های دامی در معرض انقراض کشور/پیشرو بودن جهاددانشگاهی حاصل اعتماد به جوانان است

عبدالرضا دانشور آملی دکترای ژنتیک و اصلاح نژاد دام و مدیر بانک سلول های انسانی و جانوری و پروژه بانک سلولی حیات وحش مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاددانشگاهی در گفت‌وگو با روابط عمومی این نهاد بیان کرد: بنده تا کنون مجری و همکار 6 طرح در حوزه حفاظت از دام‌های بومی در معرض انقراض کشور بوده‌ام. در این طرح‌ها حداقل 50 رده سلولی فیبروبلاستی از هر کدام از گونه‌های دامی در معرض انقراض کشور نظیر شتر دوکوهانه، اسب کاسپین، گاو گلپایگانی، گاو سیستانی و ... تولید شده است.

وی با اشاره به این‌که طرح بانک حیات وحش به منظور تولید بانک سلولی از حیوانات حیات وحش کشور اجرا می‌شود، گفت: به طور کلی دلایل زیادی برای ضرورت حفظ منابع ژنتیکی جانوری وجود دارد. در کشورهای توسعه‌یافته، وجود سنت‌ها و ارزش‌های فرهنگی حفاظت از ذخایر ژنتیکی را قابل توجه می‌کند.

دکتر دانشور با بیان این‌که فرهنگ‌سازی در این زمینه باعث شده تا اقدامات حفاظتی برای نژادهای در معرض خطر گسترش یابد، افزود: در کشورهای در حال توسعه، نگرانی‌های اصلی بیشتر در جهت تأمین امنیت غذایی و توسعه اقتصادی بوده و لذا توجه به ذخایر ژنتیکی در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است.

مجری بانک حیات وحش جهاددانشگاهی بیان کرد: حفاظت از منابع ژنتیکی برای بهره‌برداری پایدار از مناطق روستایی، فعالیت‌های اقتصادی، نقش فرهنگی اجتماعی و خدمات زیستی همچنین حفاظت از انعطاف‌پذیری سیستم ژنتیکی از نظر کاهش خطر و حفظ فرصت‌های تحقیق و آموزش بسیار حایز اهمیت است. تاکنون در این طرح 1 رده سلولی از خرس سیاه، 1 رده سلولی از پلنگ ایرانی و 6 رده سلولی از یوزپلنگ ایرانی تهیه و تولید شده است.

وی با اشاره به این‌که با توجه به در دسترس نبودن گونه‌های حیات وحش اجرای کامل این طرح زمان‌بر بوده و 4 سال برای اتمام آن در نظر گرفته شده است، گفت: هر چند فرایند تهیه بانک نمونه‌های زیستی از گونه‌های جانوری حیات وحش پروژه‌ای بی‌پایان و ادامه‌دار است.

دکتر دانشور بیان کرد: نمونه‌های سلولی تولید شده منحصر بفرد بوده و همچنین روش‌ها و پروتکل‌هایی که در طی فرایند ایجاد بانک سلولی ایجاد و بهینه‌سازی می‌شوند بسیار ارزشمند بوده و قابلیت تجاری‌سازی خواهند داشت.

وی با اشاره به این‌که تأمین بودجه طرح و عدم دسترسی به گونه‌های جانوری از مشکلات پیش روی این طرح است، اظهار کرد: برنامه ریزی شده است که با جذب بودجه از سازمان‌های مختلف و بخش خصوصی محدودیت‌های مالی پروژه برطرف شده و با هماهنگی سازمان محیط زیست، دسترسی به جانوران فراهم شود.

مجری بانک حیات وحش جهاددانشگاهی ادامه داد: پیشرو بودن جهاددانشگاهی در بسیاری از حوزه‌ها ناشی از اعتماد به جوانان بوده است و تقویت این فرهنگ و روحیه می‌تواند ضامن حضور جهاددانشگاهی در پیشانی علمی کشور باشد.

دکتر دانشور در پایان با اشاره به این‌که مجموعه بزرگ جهاددانشگاهی می‌تواند به‌عنوان یک شرکت دانش‌بنیان در کشور نقش‌آفرینی کند و در مسیر رشد و توسعه کشور پیشرو باشد، تاکید کرد: جهاددانشگاهی باید نیازهای کشور را شناسایی و در حوزه‌هایی که در آن تخصص و تجربه دارد اولویت‌بندی و سپس نسبت به رفع آن‌ها اقدام کند.